نویسنده: جلال ستاری




 

نگاهی به کتاب «اسطوره ای نو» اثر کارل گوستاو یونگ
شرح مبسوط نظریات کارل گوستاو یونگ درباره اساطیر را باید در تألیف کلیدی وی دگردیسی های جان و نمادهای آن خواند که امیدوارم ترجمه اش به زبان فارسی با توضیحات و تعلیقات، پس از حدود پانزده سال سرگردانی و آهوگردانی، سرانجام به چاپ رسد. اما تا آن زمان که بی گمان باز مدتی طول خواهد کشید، به نظرم چنین رسید که حالیا بهتر است کتابی کم شناخته از یونگ که سراسر در شرح و تعلیل اسطوره ای نو یعنی به زعم وی بشقاب پرنده است، به زبان فارسی برگردد تا علاقه مندان با اندیشه هایش در این زمینه و نحوه بازخورد و تحلیل او بهتر آشنا شوند.
یونگ در بررسی روان شناختی بشقاب های پرنده، در مورد مسأله واقعیت مادی امر هیچ اظهار نظر قاطعی نمی کند، بلکه اساساً به بررسی بشقاب پرنده هایی می پردازد که بعضی مدعی اند «مشاهده کرده اند»، آنچنان که گویی« خواب دیده اند» و در وهله دوم، به مسأله واقعیت خارجی آنها توجه دارد. اما اگر هم بشقاب ها واقعیتی مادی داشته باشند که محمل پدیده روان شناختی تلقی گردد، یونگ نشان می دهد که این پدیده روان شناختی به مقدار زیاد، ثمره کار ویژه تخیل ناخودآگاهست.
خواننده درخواهد یافت چگونه پدیده و نقش آفرینی بشقاب های پرنده، به گونه ای کاملاً نامنتظر، مبین ناسازواری انسان مدرن با خود و با جهان و درماندگی ناشی از آن است و نیز بیانگر الکن چیزی که آشفته و پریشانی می کند، به زبانی که از واقعیات روزمره اخذ و اقتباس شده است. و نیز نمودگار کوششی برای آشتی دادن نیروهای متضادش.
به علاوه کارل گوستاویونگ در این کتاب، از حدود بررسی اش فراتر رفته، تفکرات و دانسته های شهودی و مکاشفات و نظریاتش را درباره جهان و آینده اش طرح می کند.
در تعریف کتاب اسطوره ای نو به طور خلاصه می توان گفت که این اسطوره نقطه اتصالی است میان دو بی نهایت، یکی عالم برون و دیگری عالمی که در باطن هر انسان نهفته و غنوده است و هر دو بیکران اند.
در باب بشقاب پرنده ها(1) که خاصه از سال 1946 یا 1947 به بعد، به کرات«دیده» شده اند، بسیار سخن گفته اند (در آمریکا، فرانسه، روسیه و اسپانیا و...) و آن سخن ها غالباً متضادند، تا آنجا که می توان گفت دست کم ما مردم کنجکاو، هیچ چیز قطعی درباره شان نمی دانیم، ولی بعضی بعید نمی دانند که ممکن است سرنشینان بشقاب پرنده ها موجوداتی باشند که از تمدن های ماوراء زمین به کره ارض سفر می کنند(2)، و بنابراین سفینه های انسان های ماورای زمینی اند.
یونگ در این کتاب، پدیده بشقاب های پرنده را از دیدگاه روان شناختی بررسی می کند و بر این باور است که مشاهده آن پدیده، در آینه روان و ذهن انسان، به منزله ظهور صورتی مثالی برای جبران سردرگمی و پریشانی ایست که انسان در آشفته بازار جهان امروز بدان گرفتار آمده است و از این لحاظ، نقشی مانند کار ویژه مندله (mandala)

پی نوشت ها :

1-OVNIS=objets Volants non identifies pour la science ufos= Unidentified Flying Objects
«اشیای پرنده ناشناخته».
« در ایران، نخستین بار مشاهده مستند بشقاب پرنده، مربوط به سال 1354 است که توسط نیروی هوایی ایران گزارش شد». دکتر ایرج ملک پور، انتخاب، 19 شهریور ماه 1381، ص 8.
2. نک به مقالهSerieuses soucoupes به قلمPierre- Charles Pathe در مجلهL evenement ، شماره مورخ ژوئن 1967 و مقاله « بشقاب پرنده ها، پدیده ای واقعی یا خیالی؟»، روزنامه ایران، 9 آذر 1381، ص 15.

منبع: یونگ، کارل گوستاو؛ (1382)، اسطوره ای نو، نشانه هایی در آسمان، جلال ستاری، تهران: نشر مرکز، چاپ چهارم 1390.